Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, üye ülkelerin savunma harcamalarını Birlik bütçe kurallarından muaf tutmayı teklif edeceğini belirtti.
Avrupa’nın güvenlik ve savunma konusunda daha fazlasını yapması gerektiğine işaret eden von der Leyen, “Avrupa’nın savunma harcamalarında bir artışa ihtiyacımız var” dedi.
Von der Leyen, mevcut durumda üye 27 ülkenin ortalama olarak savunma alanına Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’nın (GSYH) yaklaşık yüzde 2’sinin altında harcama yaptığını anımsattı.
AB ülkelerinin Rusya-Ukrayna Savaşı öncesinde savunmaya yılda 200 milyar avro civarında harcadığını hatırlatan von der Leyen, bunun geçen yıl 320 milyar avronun üzerine çıktığını ancak bunun da önemli ölçüde artırılması gerektiğini vurguladı.
S&P GLOBAL UYARDI
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu S&P Global, Avrupa’nın savunma harcamalarına ilişkin seçenekleri içeren raporunu yayımladı.
Raporda, Rusya-Ukrayna Savaşı‘nın Avrupa’nın güvenlik zafiyetlerini ortaya çıkardığı, Avrupa ülkelerinin, 2014’ten bu yana savunma harcamalarını neredeyse iki katı artırmalarına rağmen halen NATO’nun Gayri Safi Yurt içi Hasıla’nın (GSYH) yüzde 2’si olarak belirlediği hedefin altında kaldığı kaydedildi.
ABD’nin, NATO’nun askeri bütçesinin yaklaşık üçte ikisini finanse ettiği belirtilen raporda, mali kısıtlamaların Avrupa ülkelerinin askeri harcamaları artırma kapasitesini sınırladığı, bu nedenle ülkelerin AB destekli tahviller gibi savunma için ortak finansman seçeneklerini araştırdığı aktarıldı.
Raporda, ABD Başkanı Trump’ın, NATO üyelerine GSYH’lerinin yüzde 5’ini savunmaya harcamaları çağrısında bulunduğu anımsatıldı.
NATO üyesi Avrupa ülkelerinin savunma harcamalarını artırmalarına yönelik 3 farklı senaryonun yer aldığı raporda, ilk senaryoda savunma harcamalarının yüzde 2,67’ye, ikinci senaryoda ABD seviyesi olan yüzde 3,3’e, üçüncü senaryoda da yüzde 5’e yükseltilmesi durumu değerlendirildi.
Raporda, senaryolar çerçevesinde savunma harcamalarının yılda 242 milyar dolardan 875 milyar dolara kadar artırılması öngörülürken, özellikle yüzde 5’lik bir artışın, diğer harcamalarda kesintiler yapılmadan veya kredi seviyeleri baskı altına girmeden finanse edilemeyeceği bildirildi.
Avrupa Birliği (AB) mali kurallarında değişiklik yapılmaması durumunda, çoğu Birlik üyesi ülkenin savunma harcamalarındaki artış seviyesini karşılamak için bütçelerini yeniden önceliklere göre düzenlemek zorunda kalacağı belirtilen raporda, savunmaya daha fazla harcama yapabilmek için sosyal harcamaların kesilmesinin gerekebileceği ve bunun önemli siyasi sonuçlar doğurabileceği ifade edildi.
Raporda, birçok Avrupa ülkesinin halihazırda yüksek kamu borcu ve bütçe açığıyla mücadele ettiği, yavaşlayan ekonomik büyüme, nüfus artışının hız kesmesi ve artan sosyal maliyetler arasında daha fazla askeri harcama yapmanın zor olacağı belirtildi.
Yüzde 5 savunma harcaması senaryosunda, 2025 yılı bütçe açığının Romanya’da yüzde 9,5, Fransa’da yüzde 8,9, İtalya’da yüzde 7,1 ve İngiltere’de yüzde 7’ye çıkacağı belirtilen raporda, bu artışın kredi notlarını olumsuz etkileyebileceği bildirildi.
Raporda, artan askeri harcamaların ekonomik büyümeyi teşvik etmesinin beklenmediği vurgulanarak, AB’de savunma harcamalarının mali çarpan etkisinin düşük kaldığı hatırlatıldı.
Savunma harcamaları konusunda ortak borçlanmanın bir seçenek olduğuna işaret edilen raporda, Almanya dahil bazı ülkeler buna karşı çıksa da Norveç ve İngiltere gibi AB üyesi olmayan ülkeleri de içeren bir ortak finansman düzenlemesinin kredi itibarını güçlendireceği belirtildi.
